Części mowy są niezbędne do tworzenia zdań. Wszystkie są ważne, bowiem każda ma swoje zadanie i bez nich nasze wypowiedzi byłyby nudne i pozbawione polotu. Język angielski nie różni się od innych języków, tutaj także znajdziemy czasowniki, rzeczowniki i inne znane nam części mowy. Jak je rozpoznać i zapamiętać?
Jakie mamy części mowy w języku angielskim?
Czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki – od tego zaczynamy nie tylko z językiem polskim, ale też z angielskim. Nie są to jednak jedyne części mowy, z którymi możemy się spotkać. W języku angielskim wyróżniamy:
- czasowniki (verbs),
- rzeczowniki (nouns),
- przymiotniki (adjectives),
- przysłówki (adverbs),
- zaimki (pronouns),
- przedimki (articles),
- przyimki (prepositions),
- spójniki (conjunctions),
- liczebniki (numerals).
Przeanalizujmy te najważniejsze. Czasowniki (verbs) to najważniejsze części mowy. Nawet pojedynczy czasownik może tworzyć wiadomość w pełni komunikatywną, gdy na przykład mama mówi do dziecka: Eat!, czyli Jedz! Angielskie czasowniki opisują czynności i stany. Występują z podmiotem, przy czym, jak w powyższym przykładzie, podmiot ten może być domyślny (you) Eat!, czyli (ty) Jedz! Zależnie od stosowanego czasu, czasowniki przyjmują różne końcówki. Może to być końcówka -s, jak w przypadku trzeciej osoby liczby pojedynczej w Present Simple, np.:
| I work as a doctor in a hospital. | Pracuję jako lekarz w szpitalu. |
| She works at school. | Ona pracuje w szkole. |
W czasach Continuous występuje końcówka –ing, np.:
| We are cooking now. | Gotujemy teraz. |
| They have been sleeping since yesterday. | Oni śpią od wczoraj. |
W czasie przeszłym do czasowników regularnych dodajemy końcówkę -ed, np.:
| He studied with me. | On studiował ze mną. |
| They walked home together. | Oni szli do domu razem. |
Zatrzymajmy się na chwilę przy czasownikach regularnych i nieregularnych. Regularne to te z końcówką –ed. Nieregularne zaś występują w trzech formach, które trzeba po prostu zapamiętać:
| do | did | done |
| become | became | become |
| think | thought | thought |
Tak samo, jak w języku polskim, formą czasownika jest także bezokolicznik. Bezokoliczniki wyrażają czynność lub stan. W języku angielskim wyrazy te poprzedzone są wyrazem to, np.:
| to run | biegać |
| to walk | chodzić |
| to eat | jeść |
| to paint | malować |
| to have | mieć |
To nadal nie wszystko, jeśli chodzi o czasowniki. Do dyspozycji mamy również czasowniki modalne: nieodmienne, nieprzyjmujące żadnych końcówek, np.:
| can | umieć, móc, potrafić |
| must | musieć |
| should | wyrażenie powinności |
| will | wyrażenie prośby |
| might | wyrażenie przypuszczenia |
Temat czasowników warto podsumować opisem czasowników frazowych, czyli (pharsal verbs). Budujemy je poprzez połączenie czasownika np. z przyimkiem, tworząc czasownik o zupełnie nowym znaczeniu, np. wake up – czyli wstawać.
Rzeczowniki (nouns) nazywają przedmioty, osoby. Mają one swoje rodzaje i w przeciwieństwie do rzeczowników polskich nie odmieniają się przez przypadki. Język angielski nie jest bowiem językiem fleksyjnym, lecz opartym na szyku. Jeśli chcemy wskazać, że jakaś rzecz należy do kogoś, czyli odpowiedzieć na pytanie dopełniacza kogo? czego?, w języku angielskim zastosujemy tak zwany dopełniacz saksoński. Tworzymy go przez dodanie apostrofu i końcówki –s do rzeczownika, np.:
| My mum’s car. | Samochód mojej mamy. |
W przypadku liczby mnogiej apostrof ląduje na samym końcu, np.:
| Their sisters’ teacher. | Nauczyciel ich sióstr. |
Jak wspomnieliśmy, rzeczowniki odmieniają się przez liczbę, czyli występują w liczbie pojedynczej i mnogiej. W języku angielskim liczbę mnogą tworzy się poprzez dodanie do rzeczownika końcówki -s lub -es. Na ogół występuje -s. Z kolei -es dodawane jest w przypadku, gdy rzeczownik kończy się na: -sh, -ch, -s, -x lub -o.
| a dog (pies) | dogs (psy) |
| a watch (zegarek) | watches (zegarki) |
| a kiss (pocałunek) | kisses (pocałunki) |
Jeśli rzeczownik w liczbie pojedynczej kończy się na -y, wówczas przed dodaniem końcówki -es, należy zmienić -y na -i, np.:
| a fly (mucha) | flies (muchy) |
| a baby (niemowlę) | babies (niemowlęta) |
Jeśli rzeczownik w liczbie pojedynczej kończy się na -f lub -fe, wówczas liczba mnoga kończy się na -ves, np.:
| a shelf (półka) | shelves (półki) |
| a wife (żona) | wives (żony) |
Oczywiście zasady te mają również swoje wyjątki. Istnieją także nieregularne formy liczby mnogiej, które nie podporządkowują się powyższym zasadom, np.:
| a man (mężczyzna) | men (mężczyźni) |
| a child (dziecko) | children (dzieci) |
| a tooth (ząb) | teeth (zęby) |
Są również wyrazy, które przyjmują identyczne formy zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej, np.: fish (ryba, ryby), sheep (owca, owce) czy fruit (owoc, owoce), a także takie, które mają wyłącznie liczbę mnogą, np. scissors (nożyczki) czy clothes (ubrania).
Rzeczowniki policzalne poprzedzone są przedimkiem a lub an.
Przymiotniki (adjectives) odpowiadają na pytania: jaki? jaka? jakie? i pozwalają opisać rzeczowniki. Są one stopniowane i mogą występować w stopniu równym, wyższym i najwyższym, np.:
| tall (wysoki) | taller (wyższy) | the tallest (najwyższy) |
| beautiful (piękny) | more beautiful (piękniejszy) | the most beautiful (najpiękniejszy) |
| good (dobry) | better (lepszy) | the best (najlepszy) |
Z kolei przysłówki (adverbs) odpowiadają na pytania: jak? gdzie? kiedy? W języku angielskim istnieje wiele różnych przysłówków:
- częstotliwości, np. always (zawsze),
- czasu, np. now (teraz),
- miejsca, np. there (tam),
- sposobu, np. quickly (szybko),
- stopnia, np. too (zbyt).
Zaimki i przyimki w języku angielskim
Zadaniem zaimków (pronouns) jest zastąpienie rzeczownika. Wyróżniamy:
- zaimki osobowe: I, you, we itd.,
- zaimki osobowe pełniące funkcję dopełnienia (czyli odpowiadające na pytania: kogo? czego?): me, him, them itd.,
- zaimki dzierżawcze, które opisują przynależność: mine, hers, yours itd.
Z kolei przyimki (prepositions) ułatwiają określanie miejsca, stanu lub czasu. Najpopularniejsze przyimki to:
- at,
- in,
- on,
- by,
- to,
- off.
Ćwiczenia na zapamiętanie części mowy po angielsku
Świetnym pomysłem na naukę poszczególnych części mowy jest tworzenie z nimi zdań. Specjaliści twierdzą, że najlepszym wyborem jest konstruowanie trzech zdań, gdzie słowo pada w różnych formach i kontekstach, by lepiej je zrozumieć i zapamiętać. Można tworzyć zdania oznajmujące, przeczenia i pytania, można próbować rozwijać proste zdania, dokładając do nich przymiotniki i przyimki. Umiejętność ta jest ważna podczas egzaminów, np. matury z języka angielskiego, gdyż w wypowiedziach zarówno pisemnych, jak i ustnych, doceniane jest bogate słownictwo. Zamiast zdania: my room is big (mój pokój jest duży), można powiedzieć: my room is very big and spacious, but also cosy and comfortable. Dobrym pomysłem na ćwiczenia i zapamiętanie części mowy jest nauka angielskiego online. Podczas zdalnych lekcji możemy powtórzyć gramatykę z lektorem, który pomoże zrozumieć różne językowe niuanse.
Różnice w częściach mowy po polsku i po angielsku
Język angielski, mimo wielu zasad i wyjątków, jest dużo mniej skomplikowany niż język polski. Wszystko za sprawą odmiany. Rzeczowniki odmieniamy w języku polskim przez liczby i przypadki. W języku angielskim odmiana przez przypadki zanikła. Czasownik w angielskim ma jedną formę, np. to write (pisać). W przypadku języka polskiego każda osoba, każdy czas i każdy rodzaj ma swoje formy (piszę, piszesz, pisze, piszemy, piszecie, piszą, będą pisali, będą pisały, pisali, pisały itd.). Kwestia przymiotników wygląda podobnie. W polskim stopniujemy, ale również odmieniamy. W angielskim on, ona, my, wy – wszyscy są po prostu beautiful (piękny). Życzymy szybkich efektów w nauce.