Czas Present Perfect Zastosowanie
Czas Present Perfect opisuje czynności przeszłe, które wypływają na teraźniejszość. Związek przeszłości z teraźniejszością jest tu kluczowy. Musimy pamiętać, że skupiamy się na skutku danej czynności. Idealnym przykładem, ilustrującym tę zależność, jest zdanie:
| I’ve broken my leg. | Złamałem nogę. |
Warto przeanalizować powyższy przykład. Dla mówiącego nieważne jest, to kiedy noga została złamana, lecz to, że miał wypadek i jest niesprawny. Czynność z przeszłości wypływa na teraźniejszość, bo teraz musi chodzić w gipsie. Nie znamy konkretnego czasu, kiedy doszło do zdarzenia, lecz jedynie jego skutek.
Present Prerfect należy do czasów teraźniejszych i dotyczy także czynności, które zaczęły się w przeszłości i trwają do chwili obecnej. Pamiętajmy jednak, że czynności te mogą różnie się zakończyć. Przykładowo:
| She hasn’t finished her homework yet. | Ona nie skończyła jeszcze zadania domowego. |
Powyższe zdanie to wzorcowy przykład tego, jak Prezent Perfect może być przewrotny. Zdanie to oznacza, że czynność została już rozpoczęta, bowiem w przeszłości ona zaczęła odrabiać zdanie domowe. Odrabia je do chwili obecnej i może zostać zakończone w niedalekiej przyszłości. „Ona nie skończyła jeszcze zadania domowego”, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by dokończyła w ciągu 30 minut lub przerwała i nie skończyła nigdy.
Poniżej podajemy kilka innych przykładów świetnie ilustrujących tę zależność (pomiędzy przeszłością a teraźniejszością):
| I have lived in London since I was born. | Mieszkam w Londynie od urodzenia. |
| He has worked in this school for over 30 years. | On pracuje w tej szkole od ponad 30 lat. |
| We have had this cat for a few days. | Mamy tego kota od kilku dni. |
Present Perfect używany jest także do opisu czynności, które dopiero się zakończyły:
| They have just left. | Oni właśnie wyszli. |
Czas ten opisuje także czynności, do których doszło w przeszłości, ale nie jest istotne, kiedy miały miejsce:
| I have bought a home. | Kupiłem dom. |
| Someone has eaten my chocolate! | Ktoś zjadł moją czekoladę! |
Stosujemy go także do opisywania doświadczeń, które miały miejsce lub nie miały miejsca:
| I have never eaten sushi. | Nigdy nie jadłem sushi. |
| I have seen my grandfather only once. | Widziałem mojego dziadka tylko raz. |
| I have always wanted to go to Scotland. | Zawsze chciałem pojechać do Szkocji. |
Present Perfect konstrukcja
W odróżnieniu od czasu Present Simple, w czasie Present Perfect pojawia się tzw. operator. Zależnie od osoby jest nim have lub has. W pierwszej i drugiej osobie liczby pojedynczej oraz w całej liczbie mnogiej operatorem jest have, natomiast w trzeciej osobie liczby pojedynczej operatorem jest has:
| I have drunk his coffee. | Wypiłem jego kawę. |
| She has started her job 5 years ago. | Ona zaczęła swoją pracę pięć lat temu. |
| It has just started raining. | Właśnie zaczęło padać. |
| We have lived in New York for 3 years. | Mieszkamy w Nowym Jorku od 3 lat. |
| They have seen this movie once. | Widzieli ten film raz. |
Typowym zabiegiem w języku angielskim jest skracanie podmiotu z operatorem. W ten sposób powstają konstrukcje:
| I have | I’ve |
| you have | you’ve |
| he has | he’s |
| she has | she’s |
| it has | it’s |
| we have | we’ve |
| you have | you’ve |
| they have | they’ve |
W przypadku skrótu w III osobie liczby pojedynczej, warto zwrócić uwagę na kontekst zdania, bowiem he’s, she’s i it’s pojawia się także np. w czasie Present Simple, np. She’s a vet oraz w czasie Present Continuous, np. He’s cooking now.
Budowa zdań w czasie Present Perfect:
| Present Perfect ‒ budowa | ||||
| podmiot | + | have/has | + | czasownik w III formie
(w przypadku czasowników nieregularnych) lub z końcówką -ed (w przypadku czasowników regularnych) |
| I have just arrived. | Właśnie przyjechałem. |
| You have found my bag. | Ty znalazłeś moją torbę. |
| He has never drink whisky. | On nigdy nie pił whisky. |
| She has met him twice this week. | Ona spotkała go dwukrotnie w tym tygodniu. |
| It has started. | Zaczęło się. |
| We have been a couple for 5 years. | Jesteśmy parą od pięciu lat. |
| You have taught me everything. | Nauczyliście mnie wszystkiego. |
| They have travelled from Berlin to Paris. | Podróżują z Berlina do Paryża. |
Zdanie pytające i przeczące
Pytania w Prezent Perfect to kolejny krok do opanowania tego czasu. Jak tworzymy zdania pytające i przeczące?
W przypadku przeczeń operator łączony jest ze słówkiem not, a cała konstrukcja może zostać zapisana z użyciem form skróconych:
| I have not | I haven’t |
| you have not | you haven’t |
| he has not | he hasn’t |
| she has not | she hasn’t |
| it has not | it hasn’t |
| we have not | we haven’t |
| you have not | you haven’t |
| they have not | they haven’t |
Budowa zdań przeczących w czasie Present Perfect:
| podmiot | + | have not/has not | + | czasownik w III formie
(w przypadku czasowników nieregularnych) lub z końcówką -ed (w przypadku czasowników regularnych) |
| I haven’t seen your sister. | Nie widziałem twojej siostry. |
| She hasn’t worked here before. | Ona tu wcześniej nie pracowała. |
| We haven’t watched that show. | Nie widzieliśmy tego show. |
Jeśli zaś chodzi o pytania, następuje „zamiana miejsc” pomiędzy podmiotem zdania i operatorem:
| Have/Has | + | podmiot | + | czasownik w III formie
(w przypadku czasowników nieregularnych) lub z końcówką -ed (w przypadku czasowników regularnych) |
| Have you called your mom yet? | Czy dzwoniłeś już do swojej mamy? |
| Has he visited England? | Czy on odwiedził Anglię? |
| Have they finished their work? | Czy oni skończyli pracę? |
Podsumowując:
| Zdanie oznajmujące | Zdanie przeczące | Zdanie pytające |
| You have lived in Poland for 2 years.
Mieszkasz w Polsce od 2 lat. |
You haven’t lived in Poland for 2 years.
Nie mieszkasz w Polsce od 2 lat. |
Have you lived in Poland for 2 years?
Czy mieszkasz w Polsce od 2 lat? |
| He has broken his arm.
On złamał rękę. |
He hasn’t broken his arm.
On nie złamał ręki. |
Has he broken his arm?
Czy on złamał rękę? |
Present Perfect ‒ określenia czasu
Jak większość czasów w języku angielskim, również Present Perfect ma typowe dla siebie określenia ułatwiające rozpoznanie i stosowanie tego czasu:
| already | już |
| always | zawsze |
| ever | kiedykolwiek |
| for | od |
| just | właśnie |
| lately | ostatnio |
| never | nigdy |
| recently | ostatnio |
| since | od |
| so far | jak dotąd |
| yet | już, jeszcze |
Dla wielu osób for i since bywają kłopotliwe, bo zarówno jedno, jak i drugie oznacza od. Używamy ich w następujących przypadkach:
| for | gdy podawany jest konkretny przedział czasu. |
| since | gdy podawany jest moment rozpoczęcia czynności. |
Przykłady:
| He has been my best friend for a long time. | On jest moim najlepszym przyjacielem od dawna. |
| I have worked here since May. | Pracuję tu od maja. |
Przykłady dla pozostałych określeń charakterystycznych dla Present Perfect:
| I have already bought two tickets. | Już kupiłem dwa bilety. |
| She has always wanted to be a mother. | Ona zawsze chciała być matką. |
| He has just talked to our boss. | On dopiero co rozmawiał z naszym szefem. |
| They have saved $1000 so far. | Oni zaoszczędzili tysiąc dolarów do tej pory. |
| We have been very busy recently. | Jesteśmy ostatnio bardzo zajęci. |
Nauka Present Perfect
Najtrudniejszym elementem nauki czasu Present Perfect jest dokładne zrozumienie, kiedy czas ten jest używany. Związek przeszłości z teraźniejszością bywa kłopotliwy, ale wystarczy przypomnieć sobie zdanie ze złamaną nogą, by zrozumieć tę zależność. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na naukę czasowników nieregularnych, bowiem w Present Perfect wykorzystywana jest III forma.
Dobrym pomysłem jest nauka angielskiego online, podczas której bez problemu nauczymy się angielskiego od podstaw lub powtórzymy interesujący nas materiał, niezależnie, czy jest to słownictwo, czy też gramatyka.