Używanie trybów warunkowych, nazywanych też okresami, może wydawać się niełatwe. Chociaż okresy warunkowe najczęściej kojarzą nam się z trudną do przyswojenia teorią, warto poświęcić chwilę na zrozumienie ich funkcji. Rezultaty okażą się spektakularne.
Prawdopodobnie zaskoczy Cię, w jaki wielu sytuacjach i kontekstach można wykorzystać te konstrukcje. Poprzez tryby warunkowe możemy odnieść się do różnych sytuacji w czasie i wyrazić odmienne emocje. Strukturę trybu warunkowego można byłoby nawet porównać do wzoru matematycznego. Zdecydowanie ułatwia to zapamiętanie reguł. A także pozwala na rozwinięcie dobrego nawyku częstego korzystania z tej formy. Od czego więc zacząć?
Tryb warunkowy w języku angielskim – zasady i podział
Aby poruszać się wśród trybów warunkowych swobodnie, trzeba wiedzieć, ile ich jest. Pamiętaj, że istnieje podział trybów warunkowych. Wyróżniamy więc pierwszy, drugi i trzeci tryb warunkowy. Poza głównym „nurtem” znajdują się mieszany oraz zerowy tryb warunkowy. Obu używa się jednak równie często, dlatego nie należy traktować ich po macoszemu podczas nauki języka angielskiego.
Pierwszy okres warunkowy
Pierwszy okres warunkowy stosujemy, gdy mówimy o sytuacjach możliwych do spełnienia (realnych). Wówczas dajemy sygnał, że warunek prawdopodobnie zostanie spełniony.
Przykład: If the weather is sunny, lots of people go to the ocean.
Jeśli jest słonecznie, wiele osób udaje się nad ocean.
Dzieląc powyższe zdanie, możemy jasno stwierdzić, że zdanie nadrzędne wyraża się w czasie Future Simple, a podrzędne w Present Simple.
Drugi okres warunkowy
W drugim okresie warunkowym zawiera się informacja, że gdyby sytuacja była inna niż jest aktualnie, spowodowałoby to określony skutek w przyszłości. Przedstawione poniżej przykłady doskonale obrazują regułę tworzenia takich zdań.
Przykład: If I won a lot of money, I would buy a latest model of sport car.
Gdybym wygrał dużo pieniędzy, kupiłbym najnowszy model sportowego samochodu.
Przykład: If I were you, I would buy this yacht.
Na Twoim miejscu kupiłbym ten jacht.
W obydwu przykładach możemy zauważyć, że w zdaniu nadrzędnym występuje czas Future in the Past oraz bezokolicznik, a w zdaniu podrzędnym czas Simple Past.
Przykład: If she did not (didn’t) drink it, she would be healthy now.
Gdyby tego nie wypiła, byłaby teraz zdrowa.
Trzeci okres warunkowy
Trzeci tryb warunkowy jest ściśle związany z pojęciem przeszłości, bo opisuje korelację pomiędzy warunkiem a rezultatem w przeszłości. Jednak warunek w przeszłości nie został spełniony, zatem wynik pozostał negatywny. Przeanalizujmy poniższe zdania:
Przykład: If we had gone by car, we wouldn’t have been late.
Gdybyśmy pojechali samochodem, nie spóźnilibyśmy się.
Przykład: He wouldn’t have been disappointed if she hadn’t forgotten about the date.
Nie byłby rozczarowany, gdyby nie zapomniała o randce.
Po „if” występuje czas Past Perfect, a w zdaniu nadrzędnym Future Past Perfect in the Past.
Tryb zerowy i mieszany – pozostałe elementy układanki
Zerowy tryb warunkowy najczęściej odnosimy do prawd ogólnych, czyli faktów naukowych, zwyczajów, objaśnień i sugestii. Warto zauważyć, że wspólnym mianownikiem jest stuprocentowe prawdopodobieństwo, że dana sytuacja nastąpi. Przyjrzyjmy się zatem następującym przykładom:
Przykład: If you heat chocolate, it melts.
Jeżeli podgrzejesz czekoladę, to się roztopi.
Przykład: You are hungry, if you don’t eat.
Jeśli nie jesz, to jesteś głodny.
Powyższe zwroty potwierdzają zasadę, że możemy swobodnie odwracać strukturę zdań. Musisz jednak pamiętać, że zastosowanie czasu Present Simple jest nieodłącznym składnikiem zarówno w pierwszej, jak i drugiej części zdania w zerowym trybie warunkowym.
Z trybem warunkowym mieszanym mamy do czynienia, gdy każde z dwóch zdań składowych jest przynależne do innego czasu chronologicznego. Oznacza to, że aby użyć tego okresu warunkowego, trzeba prawidłowo rozumieć teorię związaną z używaniem angielskich czasów gramatycznych. Podstawą jest tutaj rozpoznanie, czy dany fragment odnosi się do przeszłości, przeszłości czy teraźniejszości. Spójrzmy na przykład:
Przykład: If I were her fiance, I would have married her long ago.
Gdybym był jej narzeczonym, ożeniłbym się z nią dawno temu.
Przykład: If he had lived in Germany, he would not be learning German at the moment.
Gdyby mieszkał w Niemczech, teraz nie uczyłby się niemieckiego.
Budowa przeczeń oraz słowa alternatywy
Istnieje szereg słów, dzięki którym niemal automatycznie rozpoznajemy angielskie zdanie w trybie warunkowym. Określamy je mianem słów alternatywnych do „if” i są nimi słowa takie jak „provided” i „supposing”. Tryby warunkowe negatywne odznaczają się słowami „if not” oraz „unless”.
To właśnie tworzenie przeczeń w okresach warunkowych powinno stanowić potwierdzenie logiki trybów warunkowych. Przeczenia możemy stworzyć zarówno w zdaniu podrzędnym, jak i nadrzędnym.
Jeśli budowa zdań z użyciem trybów warunkowych wciąż sprawia Ci kłopot, skorzystaj z pomocy native speakera Tutlo. Lektor języka angielskiego pomoże zweryfikować, których okresów warunkowych używa się najczęściej, a dzięki elastycznemu trybowi nauki szybciej przyswoisz trudny do opanowania materiał.